دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

زندگی و احوال شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » شرح احوال و زندگانی شهاب نیریزی »
 -1 تولد شهاب در هیچ منبعی به زادروز این شاعر اشاره‌ای نشده است و زادسال شهاب نیز به طور دقیق مشخص نیست. در تذکره‌ی سازگار، به سال تولد شهاب اشاره‌ای نرفته است اما سال درگذشت و سن وی به هنگام مرگ، قید شده است. به گفته‌ی سازگار، شهاب، هفتاد سال در این دنیا زیسته و به سال 1342 ه.ق زندگی را بدرود گفته است. بنابراین شهاب در سال 1372 ه.ق پا به عرصه گیتی نهاده است. 1-2 نام، لقب، تخلص...

شرح احوال سید علی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید علی نیریزی(فرزند سیدنعیم بزرگ) »
سید علی فرزند سیدنعیم شیخ الاسلام بزرگ، عالم و خوشنویس توانا که در سده سیزده هجری قمری در نی‌ریز می‌زیسته است. همچنان که اشاره شد، خاندان او در شمار عالمان و بزرگان و ادیبان آن دیار بودند. سید علی به احتمال در اواسط نیمه اوّل سده سیزده در نی‌ریز ولادت یافت و در همانجا بالید و تحصیلات خود را به انجام رساند. با توجه به تاریخ آثار به جا مانده از او، به احتمال در اواخر سده سیزده هجری قمری وفات یافته است. از...

شرح احوال و زندگانی عمان نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
     نام او محمدرضا، متخلص به عمان، فرزند حاج میرزا آقا بود و در سده 13 و 14 ه . ق. مى‌‌زیست. وى در سال 1259 ه . ق. در نیریز متولد شد و در همانجا نیز نشو و نما یافت و ظاهرا تا آخر عمر، در زادگاه خود ساکن بود. دانسته‌‌هاى ما درباره وى، منحصر است به مطالبى که از اشعار او به دست مى‌‌آید و همچنین اطلاعاتى که مرحوم سازگار در تذکره خود به دست مى‌‌دهد.     ...

شرح حالی دیگر از شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » شرح احوال و زندگانی شهاب نیریزی »
      نام او محمد حسن، فرزند سید نعیم شیخ‌‌‌‌الاسلام و نوه سید عفیفا، ملقب به "اشرف " و متخلص به شهاب بود . داور، نام او را "اشرف" دانسته است  که صحیح نیست .     هر چند شرح احوال مختصرى از او در تذکره مرآت الفصاحه آمده، اما دانسته‌‌‌‌هاى ما درباره وى بیشتر مبتنى بر اطلاعاتى است که مرحوم خلیل سازگار- به نقل از نواده‌‌‌‌هاى او - در تذکره سازگار به دست داده است. همچنان که در شرح احوال...

شرح احوال و زندگانی سحاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » سحاب نیریزی »
   نام او سید نعیم ،فرزند سید عفیفا شیخ ‏الاسلام، متخلص به «سحاب» بود.خاندان او از بزرگانِ علم و ادب آن دیار به شمار مى‏ آمدند و در سده‏هاى 13 و 14 ه .ق. منصب شیخ‏ الاسلامى نیریز را عهده‏ دار بودند. جد او میرمحمد صالح دارابى - احتمالاً در اوایل سده 13 ه .ق.- از داراب به نیریز هجرت کرد و به گفته مؤلّف فارسنامه ناصرى: «بساط فضل گسترى را گسترانیده، متوطن گردید و از نسل او...

در مولودیه حضرت صاحب الزمان (عج)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی » آثار عمان نیریزی »
 ماه من اى لعبت سیمین عذار                     جام پراز باده گلگون بیار نیمه شعبان شد و شد آشکار                   مظهر حق، قدرت پروردگار والى مطلق، ولى کردگار مژده که از ره، مه شعبان رسید                مولد شاهنشه دوران رسید کشور جان را هله جانان رسید                فارس جولانگه ایمان رسید پایه اسلام از او استوار سرور و سر حلقه لاهوتیان                  زد قدم اندر خط ناسوتیان این سخن از منطق هاهوتیان                    بشنوى از جرگه ملکوتیان کورى اغیار، رخ افروخت یار مهدى هادى شه دنیا و دین                         درگه او قبله اهل یقین قائم آل،...

شرح احوال و زندگانی سید هدایت الله فقیه
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید هدایت الله فقیه »
     سید هدایت الله فرزند سید محمد پیشنماز، در 24 جمادى الاولى سال 1320 ه . ق. در نیریز ولادت یافت. سید هدایت الله در همان نیریز نزد پدر و سید محمود متألّهى به تحصیل پرداخت و پس از پدر، امور شرعى مردم را بر عهده گرفت. او حدود 50 سال به عنوان خاتم منبریها، وعظ و ارشاد مردم را بر عهده داشت.      سید هدایت اللّه فقیه سرانجام در ذى‏ الحجه سال 1392 ه . ق. مطابق با...

مسمّطی از مرحوم درویش طریقی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » درویش طریقی »
                                                                                                                        سیل‌آباد از زمانی‌که شده جای به سیل‌آبادم                        راستی دامن...

کتاب فى العمل بالاسطرلاب الکروى (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 در منابع متقدم از این اثر نامى به میان نیامده است. امّا مستشرقان از جمله سیمون و سارتن به معرفى آن پرداخته‏ اند. به گفته جورج سارتن در کتاب مقدمه بر تاریخ علم، ابوالعباس نیریزى این اثر را استادانه نوشته و بهترین کتابى است که مسلمانان درباره اسطرلاب کروى تألیف کرده‏ اند. این اثر شامل چهار فصل است: الف - مقدّمه تاریخى و انتقادى ؛ ب - شرح و توضیح درباره اسطرلاب کروى و برترى آن بر اسطرلاب...

رساله فى احداث الجوّ (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
ابن ‏ندیم این اثر را نام برده و گفته است: «الّفه للمعتضد ». قفطى نیز در تاریخ الحکماء همان مطلب ابن ‏ندیم را تکرار کرده است . به تبع ابن‏ ندیم دیگران نیز گفته ‏اند که ابوالعباس نیریزى این اثر را براى معتضد نگاشت ، امّا همچنان که پیش از این اشاره شد، با توجه به آغاز این رساله به نظر مى‏ رسد که آن را جهت یکى از وزرا نوشته است:      آغاز: بسمله، رساله للنیریزى فى احداث...